του μεγάλου Θεού και σωτήρος ήμων Ιησου Χριστου. Ιδου και ὁ υἱος μέγας· πως ουν λεγεις μικρον και μεγαν; (Vol. xi. p. 235. Homil. in Epist. ad Philip. c. 2.)

Nothing, I conceive, Sir, can be more to our purpose, than the above quotation. The argument is thus: Κατα την επιφάνειαν του Θεου.—Who ever heard of επιφανεια applied to the Father? And then, to overwhelm the Arian with ten-fold confusion, it is, την επιφάνειαν του μεγάλου Θεον—the Son is called the Great God.—At last, as if startled at his own inference, he asks, But indeed, may not this in spite of the επιφανεια) still be meant of the Father? To which he replies-No, it can not; because of the remaining words, και σωτηρος ἡμων Ιησού Χριστου. If I mistake not, Sir, your first rule is virtually contained in this argument.

32. The last passage which I shall fetch, at present, from Chrysostom, is out of the 5th Homily, on this Epistle to Titus.

Προσδεχομενοι, φησι, την μακαρίαν ελπίδα, και επι φανειαν της δόξης του μεγάλου Θεού και σωτηρος ήμων. Που εισιν οἱ του πατρος ελατίονα τον υἱον λέγοντες; του μεγα λου, φησι, Θεού και σωτηρος. ὁ τους εχθρους σωσας τι ουκ εργάσεται τότε ουκ * ευδοκιμούντας λαβων; του μεγάλου, Φησι, θεού το μεγας επι θεου όταν λέγη, ου προς τι μέγας

* In a similar passage below, No. 52.) Theophylact writes, τότε ευδοκιμούντας, without the sun. See also Theophylact on Romans, c. xvi.

ν. 20.

M

Φησιν,

Φησιν, αλλ' απολυτως μεγας· μεθ' όν ουκ αν είη μέγας, επει προς τι εστιν ει δε προς τι, κατα συγκρισιν, και ου Φύσει μεγας· νυν δε ασυγκρίτως μεγας· ὃς ἔδωκεν ἑαυτον ὑπερ ἡμων, φησιν, ἵνα λυτρώσηται, &c. (Vol. xi. p. 759.)

33. I find also several passages sufficiently explicit in Cyril of Alexandria.

In vol. 5. (p. 298. part 1.) after quoting our verse, he proceeds-ει παντων ελπις εστιν ὁ Χριστός, εστι δε και ΘΕΟΣ ΜΕΓΑΣ και σωτηρ, πως ου λιαν δυσσεβεις και παραΦρόνες οἱ ποιημα λεγοντες τον υἱον, και εν δουλοις κατα τατίειν τολμώντες, τον ᾧ παντα προσεστιν ὅσα μονη πρεσ πει τη θεια φυσει ;

34. Again; in the same vol. p. 744. (Dialog. Quod unus sit Christus.)

Ην γὰρ ὁ αυτος θεος τε όμου και ανθρωπος. οἱ δε την οὕτω σεπτην και τεθαυμασμένην οικονομιαν αποφέροντες, ουκ οιδ' όπως, του μονογενους, ανθρωπον αὐτῷ συναπτουσι σχετιχώς, τιμαις ταις θύραθεν εξωραισμενον, και αλλοτρία δοξη λελαμπρυσμενον, και ου θεον αληθώς, αλλα θεου κοινωνον και μετοχον, και υἱον ψευδωνυμον, και σωτήρα σωζόμενον, και λυτρουμένον λυτρωτήν και τοι γεγραφότος ὧδι του μακαριου Παύλου, επεφανη γαρ ἡ χάρις του Θεου ἡ σωτηριος πασιν ανθρωποις, ἵνα αρνησάμενοι την ασέβειαν και τας κοσμικας επιθυμίας, σωφρόνως και επιεικς ζησωμεν εν τω νυν αιωνι, προσδεχομενοι την μακαρίαν ελπίδα και επιφάνειαν της δόξης του μεγάλου Θεου και σωτηρος ήμων

ή

Ιησού

Ιησου Χριστου.—Β. Ναι φασιν. επειδη γαρ όλως ηξιώθη σύν νάφειας της προς τον Θεον λογον, μέγας και αυτος ωνόμασε θη Θεος, και τοι γεγονως εκ σπερματος του Δαβιδ.-Α. Βαβαι της αποπλήξεως; Φασκοντες είναι σοφοι εμωράνθησαν, κατα το γεγραμμενον. I may be allowed, Sir, just to remind you, that this is all against the Nestorians. It appears, therefore, that they also acknowledged your intere pretation.

35. In the second part of the same volume (p. 75.), having quoted the entire passage, a little afterwards he asks: ειτα τις ὁ λεγων ουκ είναι Θεον αληθινον τον Εμμα νουήλ, του μακαριου Παυλου περι αυτου λέγοντος, του μετ γάλου Θεου και σωτηρος ήμων Ιησου Χριστού;

36. Also (p. 186.) υἱου δε ανθρωπου προσδοκωμένου και ταβαίνειν εξ ουρανων, γραφει παλιν ὁ πανσοφος Παυλος επεφανη γαρ ή χαρις του Θεου ἡ σωτηριος πασιν ανθρωποις, ἵνα αρνησάμενοι την ασέβειαν και τας κοσμικής επιθυμίας, σωφρόνως και δικαίως και ευσεβώς ζήσωμεν εν τῷ νυν αιώνι, προσδεχόμενοι την μακαρίαν ελπίδα, και επιφάνειαν της δόξης του μεγάλου Θεου και σωτηρος ήμων Ιησου Χριστου. Έφη δε και ετερωθι, περί των εξ αίματος Ισραηλ λογους ποιούμενος, ότι αυτων αἱ επαγγελίαι, και η νομοθεσία, και ή διαθήκη, και εξ αυτων, το κατα σαρκα, Χριστος, ὁ ων επι παντων Θεος, ευλογητος εις τους αιώνας. Αμην.

37. I may also insert here, in the Latin translation of Marius Mercator, another testimony from Cyril. The original Greek of this part of the treatise is lost.

"Ecce

Having quoted the entire verse, he continues (Cyril, vol. 5. part i. p. 792. or Mar. Mercat. p. 235.) Deus, et magnus, plenissime nominatus est Dominus noster Jesus Christus: ipse est enim,* cujus adventum gloriæ exspectantes sobrie vivere, et irreprehensibiliter festinamus. Sed si est homo theophorus quomodo sit magnus Deus?”

38. If we pass now from Alexandria to Antioch, we shall meet your interpretation there in the writings of the learned Theodoret.

One testimony from his hand we have already seen, Letter 2d. No. 20.

39. And also a second in the 21st number of the same Letter. But we may add, besides,

40. - και την μακαρίαν περιμενειν ελπίδα, και την επιφάνειαν του μεγάλου Θεου και σωτηρος ἡμων Ιησου Χριστ του, μεθ ̓ οὗ τῷ πατρὶ ἡ δοξά συν τῳ παναγιῳ πνευματι, &c. (Vol. ii. p. 931.)

41. And his brief observation on this verse, in his Commentary :-μεγαν δε Θεον ωνόμασε τον Χριστον, την αἱρετικην βλασφημίαν ανελεγχων. (Vol. iii. p. 512.)

42. In the two following passages he cites our verse for another purpose: yet not so, but that we might colCompare Nos. 12, 33, and, below, 56,

lect,

lect, even from them, his way of understanding the clause

in question.

Και τῷ μακαριω δε Τιτῳ περι της δευτέρας γραφων επι φανειας, ούτως είπε προσδεχόμενοι την μακαρίαν ελπίδα και επιφανειαν της δόξης του μεγάλου Θεου και σωτηρος ήμων Ιησου Χριστου. Και Θεσσαλονικεύσι δε τα παραπλη σια γέγραφεν (1 Thess. i. 9.) αυτοί γαρ περί αυτών απαγ γελουσιν, κ. τ. λ. (Vol. iii. p. 1038.)

43. Και ὁ θειος αποστολος τῷ μακαριῳ Τιτῳ γράφων, τη πρότερα του σωτηρος ήμων επιφανεια και την δευτέραν συ νέταξεν επεφανη γαρ, φησιν, ἡ χαρις του θεου, &c.-10 Ιησού Χριστου. (Vol. iv. p. 299.) The title of the section is, περι της δευτερας του θεου και σωτήρος ήμων επιφα

γειας.

44. The Emperor Justinian, in his Edicium adversus tria Capitula, has quoted one of the extracts which we have given above from Gregory Nyssen (viz. No. 16.) and introduces it in the following manner.

Και ὁ εν ἅγιοις δε Γρηγόριος ὁ Νύσσης επίσκοπος εν τα κατ' Ευνομίου τεταρτῳ (Q. πεμπτῳ ?) λόγῳ τα αυτα ήμας διδασκων γραφει οὕτως· Και ὡς αν μη τις τη ακηρατῳ φυσει το κατα τον σταυρόν παθος προστριβοιτο, δι ̓ ἑτερων τρανοτέρων την τοιαυτην επανορθούται πλάνην, μεσι την αυτον Θεου και ανθρωπων, και ανθρωπον και θεον ονομαζων, ἵν εκ του τα δυο περι το ἓν λέγεσθαι το προσφορον νοοιτο περι ἑκατέρων, περι μεν το θείον ή απάθεια, περί δε το ανθρω